Nola hobeto bizi! Zentro gerontologikoetako arreta-ereduaren aldaketari ikuspegi metodologikotik heltzea.
Arreta mediko-asistentzialeko ereduak pertsonengan zentratutako beste batzuetara eraldatzeko, ezinbestekoa izango da hartzaileek aldaketa erabilgarria eta beharrezkoa dela hautematea eta guztiei parte hartzeko aukera ematea.
Beraz, eraldaketan garatutako metodologiak sentibera izan beharko luke pertsonen eta aldaketak ezarri nahi diren inguruneen ezaugarri eta baliabideekiko. Gainera, esku-hartzeak sistematizatu behar ditu, eta horien ondorioei buruzko informazioa lortu.
Etxean Ondo proiektuan garatutako esperientziak aldaketa-prozesuan garatutako fase nagusiak irudikatzen laguntzen du:
- Sentsibilizazioa. Lehenik eta behin, aldaketa-prozesuari buruzko informazioa eman behar da hura garatu nahi den lekuetan. Informazio horrek, aldaketaren osagaiak eta helburuak adierazteaz gain, prozesuan inplikatutakoak sentsibilizatzea ere izan behar du helburu.
- Ebaketa. Fase honetan, jarduera profesionalei, antolamendukoei, ingurune fisikoaren ezaugarriei, parte-hartzaileei eta abarri buruzko aldez aurreko informazioa lortzea eta arreta-eredu berriari lotutako hasierako esku-hartzeak ezartzea konbinatzen dira.
Esku-hartzeek ingurune fisikoaren alderdiei eragin behar diete, baita profesionalen baliabideei ere, bereziki zuzeneko arretakoei eta antolaketa-inguruneari.
Etxean Ondo proiektuaren esparruan, diseinu ia esperimentala zuen azterlan bat diseinatu zen, kontrol-taldearekin, esku-hartzeek egoiliarrengan, senideengan eta arreta zuzeneko profesionalengan dituzten ondorioak identifikatzeko. Gainera, egindako esku-hartzeen alderdi espezifiko batzuk behatzen dituzten beste ikerketa batzuekin osatu da azterlan hau.
- Finkapena. Fase honetan, arreta jarri behar da ezarritako aldaketak inplikatuen antolaketa-errutinetan eta praktika profesionaletan txerta daitezen.
Etengabeko jarraipena eta prestakuntza bezalako jarduerek helburu berriak ezartzen lagunduko dute, arretaren pertsonalizazio-maila handitzeko eta ereduaren bilakaeraren ondoriozko erronkei arrakastaz aurre egiteko.
Azken batean, zentro gerontologikoetan arreta-eredu berriak ezartzeak berekin dakar planifikatutako jarduerak garatzea, eredua definitzen duten dimentsio desberdinetan, eta horiek kontuan hartu behar dute aldaketa gertatzen den testuinguruen abiapuntua.
Bestalde, esku-hartzeen eragina egiaztatze aldera, komenigarria da inplikatuengan (adinekoak, langileak eta senideak) dituen ondorioak ebaluatzea.
Erreferentziak:
Díaz-Veiga; P. Sancho, M. Residencias, crisis y preferencias de las personas mayores. Revista Española de Geriatría y Gerontología. 2013 (48) 3 101-102
DIAZ VEIGA, P; SANCHO, M (2012). “Unidades de Convivencia. Alojamientos de personas mayores para ‘vivir como en casa‘” Madrid, Informes Portal Mayores, nº 132. [Fecha de publicación: 15/06/2012].
http://www.imsersomayores.csic.es/documentos/documentos/diaz-unidades-01.pdf
Martinez, T.; Díaz-Veiga, P.; Sancho, M.; Rodriguez, P. (en prensa) Cuadernos Didácticos para la implantación del modelo de Atención Centrado en la Persona. Gobierno Vasco
Gehitu iruzkin berria