Etxez etxeko arreta-eredu berrietarantz. Esperientzia Añanako Kuadrillan

Lerro gutxi batzuetan, Etxean Ondo proiektua azalduko dizuet, etxeetan nola garatu den eta, zehazkiago, Añanako Koadrilan nola inplementatu den.

Proiektua aurrera eramateko lekua planteatu zigutenean, gu guztiontzat erabat ezezaguna zen eremu bat zen, eta, beraz, ezer baino lehen hasi ginen ingurua eta haren berezitasunak ezagutzen, eta Gipuzkoako bost udalerritan jada proiektua garatu genuen lurraldearekiko erabat desberdina izan zen.

Añanako Koadrila, oro har, Arabako lurraldea banatuta dagoen zazpi kuadrilletako bat da, eta bertako biztanleria osoa ez da 9.000 biztanlera iristen. Kuadrillako 10 udal dira. Lurralde oso landatarra da, zabala eta sakabanatua. Beharbada, tokirik ezagunenetako bat Penintsulako gatzagak dira, Añanako gatzagak.

Proiektuak pertsonarengan arreta zentratuaren eredua aplikatzea du eraldaketaren erreferente eta oinarri. Pertsona esku-hartzearen erdigunean kokatzen du, bere eskubideak bermatuz, bere autonomia sustatuz, eta, beraz, erabaki pertsonalak hartzea eta, ondorioz, arreta-planetan erabateko parte-hartzea izatea.

Esku-hartzearen ardatz gisa laguntzen jarraitutasuna eta koordinazioa hartzen ditu. Zerbitzuen eta laguntzen antolaketa hori esku hartzen duten gainerako agenteekiko koherentzian egiten da, eta, jakina, gizarte-zerbitzuetako profesionalen eta osasun-zerbitzuen arteko koordinazioan, arreta pertsonalizatua, integrala eta jarraitua lortzeko.

Horregatik, prozesu osoan aplikatzen den metodologia kasuak kudeatzea da, hau da, erreferentziako profesional batek (kasuaren kudeatzaileak) laguntzen die pertsonei eta familiei arreta-prozesu osoan, eta esku-hartze guztiak koordinatzen ditu. Arreta eta bizitza plana gauzatzeaz eta garatzen laguntzeaz arduratzen da. Pertsona bakarra da, bere zirkunstantzia aldakorrak eta esku-hartzeen tipologia eta intentsitatea modu jariakorrean aldatu behar dira, bizitzak egiten duen bezala.

Lantzen ari garen lagina 178 pertsonakoa da. % 67k mendekotasun graduren bat du, % 28 bakarrik bizi da eta gainerako gehienak ezkontidearekin edo seme-alabekin bizi dira. Jakina, biztanle gehienak emakumeak dira ( % 70).

Kasu honetan, gainera, Gipuzkoako elementu bereizgarri gisa, 65 urtetik beherako eta desgaitasuna duten 24 pertsona ditugu.

Hasierako faseek proiektuan parte hartzen zuten pertsonen erabateko ezagutza ekarri zuten, bizitzaren historia eginez, senide zaintzailearen balorazio psikosoziala eginez eta etxebizitzaren irisgarritasunari buruz. Garrantzitsua litzateke nabarmentzea Bizi Historiak, bere biografiak, egindako ekarpen handia, hainbat alderdirengatik, eta, gainera, hala adierazten dute pertsonek eta profesionalek. Bizitzaren historia pertsonalizaziorako sarrera gisa erabiltzea eta pertsona bakoitzaren Arreta eta Bizitza Plana diseinatzea eta adostea esanguratsuak dira.

Gaur egun, arreta eta bizitza planak garatzen eta ezartzen ari dira. Hau da, pertsonen eta haien familien beharrei eta haien interes eta lehentasunei erantzuten ari zaie.

Garrantzitsua da nabarmentzea prozesu osoan prestakuntza-saioak egiten ari direla etxean esku hartzen duten agente guztiekin. Hainbat helburu dituzten saioak, hala nola ezagutza ematea, sentsibilizatzea eta informazio-trukea erraztea. Profesionalen arteko koordinazioa beharrezkoa dela ikusaraztea.

Argi dago profesionalak etxean egoteak hainbat egoera eta egoera hobeto ezagutzen laguntzen duela eta informazio- eta orientazio-aukerak hobetzen dituela.

Laguntza eta zerbitzu guztiei dagokienez, nabarmentzekoa da Acompaña programa eragin positiboa izaten ari dela, bai senide zaintzailearentzako atseden-ildoari dagokionez, bai etxeko orientazio-ekintzei dagokienez.

Indarguneak identifikatzeak, hauskortasun-, zaurgarritasun- eta mendekotasun-egoeretan ere, pertsona bakoitza bere bizi-proiektuaren protagonista eta bakarra dela onartzea dakar.

Esperientziak, proiektua amaitu gabe ere, pertsonen gogobetetasunean eragin handia izaten ari da, koordinazio soziosanitarioan oinarritutako esku-hartze integralaren planteamendua egiten ari da, eta nahiei eta lehentasunei erantzuteko aukera ematen digu. Horretarako, funtsezko elementua da zerbitzu-zorroaren malgutasuna eta horiek emateko modua.

Azken batean, etxez etxeko arreta-eredu berriak ezartzeak esan nahi du ibilbide bat planteatu behar dugula, gaur egun herritarren gehiengoak adierazitako lehentasunei erantzuna ematea dena, hau da, ohiko ingurunean bizitzen jarraitzea, baita hauskortasun- eta/edo mendekotasun-egoerak gertatzen direnean ere. Eraldaketa hori erronka bat da zerbitzuak planifikatzeko.