Bizitzaren amaieran izaten den arreta psikosoziala aldatzeko garaia

Zainketa Aringarrien Nazioarteko Eguna dela aprobetxatuz, Arreta Psikosozialeko Taldeak (EAPS) gogoeta egin nahi du zainketa aringarrien egungo egoeraz eta aldaketa horiek hauetan duten eraginaz. Gogoeta hori bereziki garrantzitsua da 2021ean izan diren aldaketa sozial eta sanitario ugariekin.Horietako bat iaz OMEk zainketa aringarrien definizioa birformulatzea izan da, eta honela geratu da orain:

 “Zainketa aringarriak pazienteen (helduen eta haurren) eta haien ingurukoen bizi-kalitatea hobetzen duen planteamendua dira, hilgarria izan daitekeen gaixotasun bati datxezkion arazoei aurre egiten dietenean. Sufrimendua prebenitzen eta arintzen dute, mina eta beste arazo batzuk goiz identifikatuz, ebaluatuz eta behar bezala tratatuz, arazo horiek fisikoak, psikosozialak edo espiritualak izan.”

Bestalde, aldaketa-eragile nagusiak, COVID-19aren pandemiak, nabarmen aldatu zuen osasun-mapa, gaixotasun larriko eta bizitzaren amaierako egoera berrien gorakada nabarmenarekin batera etorri baitzen.

Gure EAPSek arreta psikosozialeko zerbitzua egokitu zuen, eta, hala, 2020an gaixotasun berriak jotako 126 pertsonari eman genien arreta pazienteen, senideen eta doluan dauden pertsonen artean. Gainera, zerbitzu horretatik euskarri-dokumentazio zabala garatu genuen eta COVID-19ari buruzko bi artikulu zientifikotan lagundu genuen.

Pandemiaren ondorioetako bat adinekoen egoitzetatik igarotzea izan da. Zentro soziosanitario hauetan izan duten inpaktua hain handia izan da, agerian utzi dela eredu instituzional baten urritasuna, bai eta baliabideen beharra ere, arreta psikosozialaren arloan.

Matia Fundazioak eta EAPSk krisiari erantzun diote, Fundazioko sei egoitzatan profesionalei laguntzeko zerbitzu bat garatuz. Horrela, 29 saio egin dira guztira, langileen karga emozionala arintzeko eta bizitzaren amaierako arretarekin lotutako alderdiei buruzko prestakuntza eskaintzeko. Ondoren, "La Caixa" Fundazioak bere egin du premia hori, Gaixotasun Integral Aurreratuak dituzten pertsonei Arreta Programa zabalduz, egoitzetan zainketa aringarriak behar dituzten pertsonei arreta psikosoziala eskaintzeko. Horrela, aurtengo apiriletik, Nerea Manterola psikologoak Matiako bost zentrotan arreta ematen die egoiliarrei, haien senideei eta doluan dauden pertsonei.

Jarraian, profesional honi egindako elkarrizketa bat ikus dezakezue, zerbitzu berri horren funtzionamendua deskribatzen duena.

Aurten, bada beste berritasun bat ere: Espainian 2021eko ekainetik indarrean dagoen Eutanasia Arautzeko Legeak eragin handia izan du osasun-mundu osoan. Ikusi beharko da nola eragiten duen eremu guztien praktika klinikoan.

Hala ere, gaur Zainketa Aringarrien Munduko Eguna dela adierazi dugunez, garrantzitsua da azpimarratzea Espainian oraindik zerbitzu aringarriak garatzea falta dela; izan ere, gaur egun, behar aringarriak dituzten pertsona guztiek ez dute bizitzaren amaieran arreta hori jasotzeko aukerarik. Hau da, ez gara ari arintzen gaixotasun kroniko aurreratuak dituzten pertsonen sufrimendu saihesgarri guztia, eta, beraz, beste gertaera sozial batzuk alde batera utzita, guztion ongizaterako helburu hori lortzen jarraitu behar dugu.