13.09.2021
- Pasqual Maragall Fundazioa buru dutela, erakundeek eta adituek ikerketa sustatzea eskatzen dute, gaixotasuna gainditzeko bide bakarra baita, eta baliabide gehiago ere bai, kaltetutako pertsonen, haien senideen eta zaintzaileen bizi-kalitatea hobetzeko.
- Espainian 900.000 pertsonak baino gehiagok dute dementzia, kasuen % 75 Alzheimerraren ondorioz, eta tratamendurik ez badago, kasuen kopurua bikoiztu egin daiteke 2050ean.
- Ekitaldiaren aurretik, Pasqual Maragall Fundazioak 500.000 sinadura dituen dokumentu bat eman dio Meritxell Batet Kongresuko lehendakariari, Alzheimerra ikertzeko ekintza politikoa eskatzeko.
Madril, 2021eko irailaren 13a.- Alzheimerrarekin eta adinekoen esparruarekin lotutako erakunde nagusiek Alzheimerra zientziaren, osasunaren eta laguntzaren arloan lehentasun estrategikoa izateko konpromiso politikoa eskatu dute astelehen honetan Diputatuen Kongresuan, gaixotasuna gainditzeko bide bakarra ikerketa izan dadin.
Pasqual Maragall Fundazioak, Espainiako Neurologia Elkarteak (SEN), Espainiako Alzheimer Konfederazioak (CEAFA), Matia Fundazioak eta HelpAgek antolatutako "Alzheimerraren eta dementzien erronkak" ekitaldian egin dute, irailaren 21ean ospatuko den Alzheimerraren Munduko Egunaren baitan. Meritxell Batet Kongresuko lehendakariak eman dio hasiera ekitaldiari, eta diagnostikatu berri duten pertsona baten, bi senide zaintzaileren eta ikerketa azterketetan parte hartu duen pertsona baten testigantzak ere jaso ditu.
Cristina Maragall, Pasqual Maragall Fundazioko presidenteak, ongietorri hitzaldian adierazi duenez: "Alzheimerra epidemia isila eta estrukturala da, eta zientziaren eta ikerketaren bidez soilik aurkituko ditu behin betiko erantzunak. Adituek eta erakundeek bat egin dugu gaur hemen errealitate honek merezi duen arreta politikoa eskatzeko. Izan ere, gure esku dago Alzheimerrak gure osasun- eta laguntza-sistema arriskuan jar ez dezan".
Gaur egun, Espainian 900.000 pertsona baino gehiagok dute dementzia, kasuen % 75 Alzheimerraren ondorioz. 65 urtetik gorako 10 pertsonatik bat da hori, eta 85 urtetik gorakoen herena. Bizi-itxaropena handitzen ari bada, eta haren bilakaera aldatzen duen tratamendurik aurkitzen ez bada, kasuen kopurua bikoiztu egin daiteke 2050ean.
Baliabide gehiago ikerketarako eta diagnostiko goiztiarrerako
Raquel Sánchez Valle doktoreak, Bartzelonako Hospital Clínic-eko Neurologia Zerbitzuko buru eta Espainiako Neurologia Elkarteko (SEN) Jokabidea eta Dementziak Aztertzeko Taldeko idazkariak, Alzheimer Plan Nazionalerako aurrekontu-zuzkidura egoki bat eskatu du:
"Gaixotasun larrietan, hala nola neurodegeneratiboetan, diagnostiko goiztiarra funtsezkoa da kaltetutako pertsonen bizi-kalitatea hobetzeko eta kostuak murrizteko. Aspalditik dauzkagu tresnak frogatuta eta onartuta, baina Espainian dauden zentroen gutxiengo batek bakarrik du horietarako heltzea, eta, beraz, pazienteen gutxiengo batek. Alzheimerraren Plan Nazionalak herritar guztientzako heltzea bermatzea behar dugu", aldarrikatu du.
Gaixotasun neurodegeneratiboen osasun- eta gizarte-kostuak ere oso handiak dira. Kalkulu kontserbatzailearen arabera, 21.000 milioi euro urtean, 24.000€ urtean eragindako pertsona bakoitzeko, eta horien %87k familiak bere gain hartzen ditu zuzenean. Kostu ekonomiko horiei senide zaintzaileek pairatzen dituzten kostu pertsonalak, sozialak, psikologikoak eta laboralak gehitu behar zaizkie, haien egoerak ere ez baitu merezi duen begirunerik.
Ainhoa Etayok, CEAFAko Arretarako Elkarteko kideak adierazi duenez, "diagnostiko goiztiarra eta zehatza da erronkarik larriena, dementzia duten pertsona guztien eskubideak beteko direla bermatuko duten jarduera eta baliabide sozial eta sanitario guztiak hedatu ahal izateko oinarria baita, eta horrek senide zaintzaileak barne hartzen ditu".
Mayte Sancho, Matia Fundazioaren Patronatuko kidearen ustez, "premiazkoa da gizarteak, oro har, Alzheimer gaixotasuna duten pertsonei laguntzea, bizitza sozial eta komunitarioko edozein arlotan duten parte-hartzea eta presentzia normalizatuz. Ezin dugu onartu herritartasun eskubide bakar bat ere galtzea, ezta gaixotasunari buruzko estereotipoek jokabide baztertzaileak justifikatzea ere".
Ildo berean, Isabel Martinez Lozano, HelpAGEko eta Adinekoen Eskubideen aldeko Estatuko Mahaiko presidenteak honako hau aldarrikatu du: "Pertsona guztiek dute eskubidea baliabide egokiekin zainduak izateko, askatasun-espazioei, nortasunari eta harreman sozial eta afektiboei eusteko. Baina baita erabakitzeko eskubidea ere, beharrezko babesekin. Hori dela eta, premiazkoa da legeak aldatzea, jarduteko gaitasuna ukatu gabe, eta juridikoki erabakitzeko eskubidea berme egokirik gabe aldatu gabe".
Magnitude handiko gizarte-kezka
Ekitaldiaren aurretik, Pasqual Maragall Fundazioak manifestu bat eman dio Meritxell Batet Kongresuko presidenteari, Alzheimerrari eta ikerketaren aldeko apustuari aurre egiteko herritarren aldeko 500.000 sinadura biltzen dituena.
Ekintza horrek, beste behin ere, Alzheimerraren eragin sozial handia islatzen du, "Espainiako biztanleek Alzheimerrari buruz dituzten jarrerak eta pertzepzioak" azterlanean jasotzen den bezala. Azterlan horretan, herritarrek gehien kezkatzen dituen bigarren osasun-baldintza gisa jartzen dute gaixotasuna, minbiziaren ondoren, hain zuzen ere. Gainera, 3 espainiarretik bik diote Alzheimerra duen pertsona bat ezagutzen dutela.
-
Diputatuen Kongresuan egindako ekitaldiaren bideo osoa dago eskuragarri, hemen sakatuz.
