Hipertentsio arteriala eta aldaka haustea, "Lagun arriskutsuen" historia

Jakina da adinekoengan tratamendu hipotensore bat hastea erortzeko arriskua dakarrela, baina ez da ondo ezagutzen zer lotura izan dezakeen aldakako hausturekin.

Biztanleriari buruzko azterlan honetan (*), tratamendu hipotensore berriak dituzten adineko pazienteei Kanadako datu-base farmakologiko baten kasuak hautatzen diren atzera begirako luzetarako diseinu batekin, aldagai nagusi gisa lehen 45 egunetan haustura femorala agertu izana erregistratuz hamarkada batean zehar (2000tik 2009ra).

Laginaren tamaina 301.591 pertsonakoa da. Aldakako 1463 haustura aztertu dira, eta ikusi da tratamendu hipotensoreari ekiten diotenek % 43 handitzen dutela haustura femorala izateko arriskua, batez ere AEBIek eta beta-blokeatzaileek, eta arriskuari eutsi egiten diotela, psikofarmakoak kendu arren. Hausturaren intzidentzia-tasa 1.43 da ( % 95eko KT 1.19-1.72), eta arriskua handiagoa da 15etik 44ra bitarteko egunetan. Erorketa da haustura femoralen faktore etiologiko nagusia kasuen % 90ean baino gehiagotan, eta hipotentsio ortostatikoak eragina du ekoizpen-mekanismoan.

Tratamendu hipotensorea hasi eta lehen hiru asteetan erortzeko arriskua aztertzen duen beste azterlan batean (**), diuretiko tiazidiko eta beta-blokeatzaileekin handiagoa dela ikusten da, ez hainbeste AEBIrekin, aha IIrekin eta kaltzio-antagonistekin, eta beta-blokeatzaileak bat datoz bi azterketetan.

f.

k

Azterlan honetatik hainbat ondorio atera daitezke; alde batetik, tratamendu farmakologiko hipotensore bat hastearekin batera, erorketak prebenitzeko faktore anitzeko esku-hartze plan bat egin behar da, hipotentsio ortostatiko posiblea goiz detektatuz eta pazienteak hautemateko eta prebenitzeko moduan heziz. Adinekoengan sendagai hipotensoreak hautatzerakoan, kontuan hartu behar dira komorbilitateak, aldez aurreko maila funtzionala eta erorketak eta, bereziki, haustura femoralak eragiten dituzten mekanismoen erlazioa. Paradoxikoki, AEBIak eta beta-blokeatzaileak dira hausturekin gehien lotzen direnak, bai eta antiagregazioa ere kardiopatia iskemikoa eta bihotz-gutxiegitasuna maneiatzean.

Tentsio arteriala behar bezala kontrolatzeko beharra orekatu behar da, argi eta garbi frogatuta baitago gertakari kardiobaskularren intzidentzia murrizten duela 5 eta 10 urte bitarteko aldian, eta epe laburrean aldaka hausteko arriskua dagoela adinekoan, zeinaren larritasuna eta desgaitasun-maila miokardioko infartu akutu batena baino handiagoa izan baitaiteke.

“La ignorancia afirma o niega rotundamente; la ciencia duda.” Voltaire (1694-1778)

(*) Butt D, Mamdani M, Austin P et al.The Risk of Hip Fracture After Initiating Antihypertensive Drugs in the Elderly. Arch Intern Med. 2012;172(22):1739-1744.

(**) Gribbin J, Hubbard R, Gladman J, Smith C, Lewis S. Risk of falls associated with antihypertensive medication: self-controlled case series. Pharmacoepidemiol Drug Saf. 2011;20(8):879-884.