• Alzheimerraren eta adineko pertsonen esparruko erreferentziazko hamabi erakunde elkartu dira, gaixotasun hori lehentasunezkoa izan dadin eta behin betiko konponbidea aurkitzeko ahalegin guztiak egin daitezen.
• #Alzheimerren konpromisoak Alzheimerren gaixotasuna eta dementziak lehentasun politikoa izatea eskatzen du, eta ikerketarako finantzaketa espezifikoa bideratzea eta Alzheimerraren Plan Integrala abian jartzea.
• Gainera, erakundeek alzheimerraren inpaktua zabaltzeko konpromisoa hartzen dute, eta alzheimerra duten pertsonen eta haien zaintzaileen gizarte-begirunea areagotuko dute.
• Alzheimerren gaixotasunak eta dementziek dagoeneko milioi bat pertsona baino gehiagori eragiten diete Espainian.
Bartzelona, 2022ko maiatzak 11 –
Alzheimerraren eta adineko pertsonen esparruan lan egiten duten Espainiako erakunde aipagarriak "Alzheimerrik gabeko etorkizunaren aldeko konpromisoa" manifestuan batu dira, gaixotasun horren aurkako borroka politika publikoetan lehentasuna izan dadin eta patologia hori prebenitzeko eta sendatzeko tresnak izateko beharrezko ahaleginak egin daitezen. «Oraintsuko esperientziak erakutsi digu ezagutza zientifikoa ezinbestekoa dela irtenbideak aurkitzeko, baina dementziak ahaztutako gaixotasunak izan dira eta oraindik dira ikerketa sustatzeko aurrekontuetan», azaldu du dokumentuak.
#CompromisoAlzheimer bidez, sinatzaileek – 65yMás, ACE Alzheimer Center, Alzheimer España, CEAFA, CITA Alzheimer Fundazioa, Cien Fundazioa, Pasqual Maragall Fundazioa, Pilares Fundazioa, HelpAge Fundazioa, Matia Fundazioa, UDP Adinekoak eta Espainiako Neurologia Elkartea – Konpromisoa hartzen dute Alzheimer gaixotasunaren inpaktua zabaltzeko, eta horiek zaintzeko politikak lantzeko. Aldi berean, gaixotasun hori gabeko etorkizuna lortzeko modu irmoan eta presazkoan jarduteko eskatzen dute. "Alzheimerrari aurre egiteko unea iritsi da", diote dokumentuan.
Lehentasun politika bat izan behar duen pandemia
Alzheimerrik gabeko etorkizunaren aldeko konpromisoa sinatu duten erakundeek honako aldarrikapen nagusi hauek egin dizkiete administrazio publikoei:
• Alzheimerren gaixotasuna eta dementziak pandemia estruktural gisa onartzea. Pandemia honek osasun- eta laguntza-sistemak kolapsatzea eragingo du, eta kostu ekonomiko eta sozial onartezina izango du, aurre egiteko irtenbiderik garatzen ez bada.
• Patologia horiek zientziako eta berrikuntzako, osasuneko, gizarteko eta ekonomiako politiken lehentasun gorenen artean kokatzea, berariaz eta aurrekontu-zuzkidurarekin eremu horietan garatzen ari diren ekimenetan sartuta.
• Alzheimer-en gaixotasunaren urteko kostuaren % 1 ikerketa finantzatzeko eta ezagutza aplikazio praktikorako transferitzea sustatzeko bideratzea.
• Alzheimerraren eta beste dementzia batzuen 2019-2023ko Plan Integralean jasotako politikak berrikustea, aurrekontuz hornitzea eta premiaz abian jartzea, eta Osasun Sistema Nazionalaren Gaixotasun Neurodegeneratiboen Estrategia hedatzen.
Manifestu honekin, erakunde sinatzaileek alzheimerra eta dementziak "gizarte osoaren konpromisoarekin eta administrazio publikoen lidergoarekin soilik gelditu ahal izango direla gogorarazi dute, eta horiek irmoki eta premiaz jardun behar dutela."
Milioi bat baina pertsona kaltetu gehiago Espainian
Gaur egun, alzheimerra eta dementziak dira hilkortasunaren, desgaitasunaren eta mendekotasunaren arrazoi nagusietakoak1. Espainian soilik 1,2 milioi pertsonari eragiten dietela kalkulatzen da, 65 urtetik gorako 10 pertsonatatik bati eta 853 urtetik gorakoen herenari; zifra hori 4,8 milioi pertsonatik gorakoa da, familia ere inplikatuta baitago. Eguneko 60 milioi euroko kostua dute gure herrian4, eta familiek berek hartzen dituzte beren gain % 875. Era berean, zaintzaileak ere badaude kaltetutako pertsonen ondoan, eta errealitate hori ez da oso agerikoa eta ez du behar duen arretarik.
Urte gutxi barru, kostu ekonomikoak eta sozialak onartezinak izango dira, bai familientzat, bai osasun- eta asistentzia-sistemarentzat; horregatik, alzheimerra da adin guztietako espainiarrak gehien kezkatzen dituen gaixotasunetako bat. «Bizi-itxaropena handituz doanean, bere ibilbidea aldatuko duen tratamendu eraginkorrik aurkitzen ez bada, 2050. urtean kasu kopurua hirukoiztu egin daiteke mundu mailan», ziurtatu dute.
Alzheimerrik gabeko etorkizunaren aldeko konpromisoan adierazitako aldarrikapenak Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) 2021-2030 Zahartze Osasungarriaren Hamarkadan kokatzen dira, adinekoen bizi-kalitatea hobetzeko hitzartutako ekintza bultzatzeko helburuarekin. «Baliabideak eta ahaleginak inbertitu behar ditugu alzheimerraren pandemiaren ondorio suntsitzaileak saihesteko ekonomian eta gizartean, eta mundu osoko familien ongizatea bultzatzeko». Gehiago bizi gara, baina hobeto bizi nahi dugu.
1 Leading causes of death and disability worldwide. OMS (2020)
2 Alzheimerraren Espainiako Konfederazioaren datuak (CEAFA)
3 Alzheimer’s Disease Facts and Figures. Alzheimer’s Association (2017)
4 Alzheimerraren Espainiako Konfederazioaren datuak (CEAFA)
5 Assessing the socioeconomic impact of Alzheimer’s Disease in Western Europe and Canada. The Economist (2017)
6 Prospective one-year cost-of-illness cohort study in patiens with Dementia of Alzheimer’s disease type in Spain: the ECO study. Journal of Alzheimer’s Disease (2010)
PRENTSA KONTAKTUA:
Komunikazio agentzia
ATREVIA
Albert Rimbau / Laura Puig
arimbau@atrevia.com / lpuig@atrevia.com
683 16 20 28 / 619 64 93 62
Erakunde sinatzaileak (alfabetoaren arabera):